روش‌های درمان اسکولیوز در سال ۲۰۲۵ — از دیدگاه متخصصین، SOSORT و SRS

مقدمه :
در این مقاله جامع، از دید متخصصین طب فیزیک و توانبخشی، جراح ارتوپدی، کاردرمانگر و فیزیوتراپی، با تمرکز بر بیماران اسکولیوز، به بررسی روش‌های درمانی نوین و جدید در سال ۲۰۲۵، هدایت‌شده و مبتنی بر شواهد علمی می‌پردازیم. همچنین شرایط درمان اسکولیوز در درجات مختلف انحراف ستون فقرات بر اساس مراجع بین‌المللی SOSORT و SRS توضیح داده می‌شود تا راهنمایی جامع و قابل‌اعتماد برای بیماران و همراهان باشد.

شرایط درمان اسکولیوز در درجات مختلف: راهنمای SOSORT و SRS

بر اساس آخرین بروزرسانی های منتشر شده توسط نهاد SOSORT در آمریکا و SRS در اروپا، محدوده درمان و درجات اسکولیوز به صورت زیر دسته بندی می شود:

۱. درجات خفیف (Cobb < 25°)

• طبق راهنمای SOSORT (2018)، در بیماران در حال رشد با قوس کمتر از حدود ۱۵° ± ۵° Cobb، درمان غیرضروری است مگر در موارد خاصی که تشخیص فوق‌الطبیعه‌ای وجود دارد Medscape.

• اگر قوس بین ۲۰° ± ۵° تا 25° است و با نشانه‌های پیشرفت همراه باشد، تمرینات اصلاحی تخصصی (PSSE) یا متد شروت یا شرات (Schroth Method) مورد تأکید قرار می‌گیرد، اما تنها زمانی که توسط پزشک خبره تجویز شود Medscape.

۲. درجات متوسط (25° – 45°)

• SOSORT توصیه می‌کند که در کودکان در حال رشد با انحراف بالای ۲۵° Cobb، استفاده از بریس ضروری است و نمی‌توان صرفاً به تمرین‌های PSSE اکتفا کرد Medscape.

• توصیه شده که بریس‌ها روزانه حداقل ۱۸ ساعت پوشیده شوند (بر اساس شدت قوس، سن، مرحله بلوغ و امکان میزان انطباق بیمار) Medscape.

• SRS نیز در توصیه‌های خود بر استفاده از بریس در قوس‌های ۳۰° تا 45° تأکید دارد—مشروط به دوره رشد فعال (Risser 0–2 و در دختران، کمتر از شش ماه از شروع عادت ماهیانه گذشته باشد) Wikipedia.

۳. درجات شدید (بالای 45° – 50°)

• SOSORT آستانه انجام جراحی را در محدوده ۴۵° تا ۵۰° Cobb تعریف کرده است، با توجه به خطای اندازه‌گیری ±۵° در روش Cobb Wikipedia.

• SRS نیز توصیه به مداخله جراحی در قوس‌های بالاتر از ۴۵° دارد، به‌ویژه اگر سطح رشد تکمیل شده باشد یا احتمال پیشرفت وجود داشته باشد Wikipediasrs.org.

به‌روزترین روش‌های درمانی در سال ۲۰۲۵ از دید متخصصین

اسکولیوز (Scoliosis) یا انحراف جانبی ستون فقرات، یکی از اختلالات اسکلتی-عضلانی شایع است که در صورت پیشرفت می‌تواند بر وضعیت ظاهری، عملکرد حرکتی، و حتی سیستم تنفسی تأثیر بگذارد. در سال ۲۰۲۵، رویکرد درمان اسکولیوز نسبت به گذشته پیشرفته‌تر و شخصی‌سازی‌شده‌تر شده است.
در این از دید متخصصین طب فیزیک و توانبخشی و جراح ارتوپدی متخصص اسکولیوز و همچنین همکاران کاردرمانگر، فیزیوتراپیست، کایروپراکتیک و ارتوپدی فنی، جدیدترین و مؤثرترین روش‌های درمان اسکولیوز را بررسی می‌کنیم. ابتدا باید بررسی شود که درمان اسکولیوز میتواند منجر به چه اهدافی شود و درماتگر برای درمان انحراف ستون فقرات به دنبال چیست؟

اهداف درمان اسکولیوز

درمان اسکولیوز بسته به سن، شدت انحراف و علت ایجاد آن، ممکن است هدف متفاوتی داشته باشد. اهداف اصلی عبارتند از:

• جلوگیری از پیشرفت انحراف ستون فقرات

• اصلاح یا کاهش زاویه انحراف

• بهبود وضعیت ظاهری و تعادل بدن

• کاهش درد و بهبود عملکرد حرکتی

• پیشگیری از مشکلات قلبی و ریوی در موارد شدید

---

روش‌های درمان اسکولیوز در سال ۲۰۲۵

۱. تمرینات اصلاحی تخصصی (Corrective Exercises)

در سال ۲۰۲۵، تمرینات اصلاحی همچنان یکی از پایه‌های اصلی درمان اسکولیوز هستند، اما با استفاده از مدل‌های سه‌بعدی ستون فقرات و تحلیل حرکت، برنامه تمرینی برای هر بیمار به‌صورت کاملاً شخصی طراحی می‌شود.

۱.۱ PSSE (Physiotherapeutic Scoliosis Specific Exercises)

• مبدا: رویکرد کلی و جهانی

• ویژگی‌ها:

  • تمرینات فیزیوتراپی اختصاصی و شخصی‌سازی شده

  • اصلاح سه‌بعدی ستون فقرات

  • تقویت عضلات متقارن و بهبود تنفس

تمرینات اختصاصی فیزیوتراپی برای اسکولیوز (PSSE) رویکردی علمی و تخصصی است که به‌صورت هدفمند روی اصلاح قوس‌های ستون فقرات کار می‌کند. این روش شامل ارزیابی دقیق وضعیت ستون فقرات، عضلات و الگوی حرکت بیمار است تا تمرینات کاملاً شخصی‌سازی شده طراحی شود. PSSE بر اصلاح سه‌بعدی انحراف، افزایش تقارن عضلات و بهبود عملکرد تنفسی تأکید دارد. این رویکرد شامل مجموعه‌ای از روش‌های شناخته‌شده مانند شروث، SEAS و BSPTS است که همگی زیرمجموعه PSSE محسوب می‌شوند. شواهد علمی قوی نشان می‌دهد PSSE می‌تواند به کاهش پیشرفت اسکولیوز، بهبود کیفیت زندگی و کاهش درد کمک کند. در دستورالعمل SOSORT به عنوان گزینه اصلی درمان غیرجراحی توصیه می‌شود، به‌ویژه برای نوجوانان در مرحله رشد. اجرای منظم و پیوسته تمرینات PSSE همراه با پایش دقیق، کلید موفقیت این درمان است. استفاده از تکنولوژی‌های نوین مثل حسگرهای پوشیدنی و آموزش مجازی در سال ۲۰۲۵، روند درمان را تسهیل و اثربخشی آن را افزایش داده است.

۲.۱ روش شروث (Schroth Method)

• مبدا: آلمان

• ویژگی‌ها:

  • اصلاح سه‌بعدی ستون فقرات

  • تنفس چرخشی (Rotational Breathing)

  • تقویت عضلات عمیق پشتی

روش شروث یکی از مشهورترین و علمی‌ترین روش‌های تمرین اصلاحی اسکولیوز است که در دهه ۱۹۲۰ در آلمان توسعه یافت. این روش مبتنی بر اصلاح سه‌بعدی ستون فقرات است و تمرکز اصلی آن روی تنفس اصلاحی (Rotational Breathing) و تقویت عضلات متقارن و عمقی ستون فقرات است. در این روش بیمار با کمک فیزیوتراپیست آموزش می‌بیند چگونه موقعیت صحیح تنه و شانه‌ها را حفظ کند و به‌طور فعال قوس‌های انحرافی را کاهش دهد. شروث به عنوان استاندارد طلایی تمرینات اختصاصی شناخته شده و تأثیر قابل توجهی در بهبود قوس‌ها و کیفیت زندگی بیماران دارد. مطالعات متعدد علمی نشان داده‌اند که اجرای مداوم این تمرینات منجر به کاهش زاویه Cobb و کاهش نیاز به جراحی می‌شود. همچنین، این روش به کاهش درد و افزایش عملکرد ریوی کمک می‌کند. با پیشرفت فناوری، در سال ۲۰۲۵ تمرینات شروث با ابزارهای دیجیتال و حسگرهای پوشیدنی ترکیب شده تا درمان دقیق‌تر و قابل پیگیری‌تر باشد.

۳.۱ روش SEAS (Scientific Exercise Approach to Scoliosis)

• مبدا: ایتالیا

• ویژگی‌ها:

  • تمرینات فعال و فردمحور

  • تاکید بر خودکنترلی بیمار

  • مناسب برای قوس‌های خفیف تا متوسط

SEAS یک رویکرد ایتالیایی است که بر تمرینات فعال، فردمحور و مبتنی بر دانش علمی تاکید دارد. برخلاف برخی روش‌های سنتی، SEAS تمرکز زیادی روی خودکنترلی بیمار دارد؛ یعنی بیمار یاد می‌گیرد که در زندگی روزمره حرکات صحیح را به کار ببرد تا پیشرفت قوس متوقف شود یا بهبود یابد. این روش شامل تمرینات خاص برای تقویت عضلات اطراف ستون فقرات، بهبود تعادل و افزایش آگاهی بدنی است. SEAS برای بیماران با اسکولیوز خفیف تا متوسط مناسب است و می‌تواند به تنهایی یا در کنار بریس درمانی استفاده شود. مطالعات نشان می‌دهد SEAS توانسته به طور مؤثری پیشرفت انحراف را کاهش دهد و کیفیت زندگی بیماران را بهبود ببخشد. استفاده از تکنولوژی در آموزش و پایش SEAS در سال ۲۰۲۵ باعث شده این روش بیشتر شخصی‌سازی و دسترس‌پذیر شود.

۴.۱ روش BSPTS (Barcelona Scoliosis Physical Therapy School)

• مبدا: اسپانیا (بارسلونا)

• ویژگی‌ها:

  • اصلاح سه‌بعدی ستون فقرات

  • آموزش کنترل حرکتی و حفظ اصلاحات در فعالیت‌های روزمره

  • مناسب کودکان و نوجوانان در مرحله رشد

روش BSPTS یکی از روش‌های پیشرفته تمرینات اختصاصی اسکولیوز است که در بارسلونا توسعه یافته و نسخه تکامل‌یافته‌ای از روش شروث به حساب می‌آید. تمرکز اصلی این روش بر اصلاح سه‌بعدی انحراف ستون فقرات است و به بیمار آموزش می‌دهد که چگونه کنترل بیشتری بر موقعیت تنه و شانه‌ها داشته باشد. در BSPTS تأکید ویژه‌ای بر حفظ اصلاحات در فعالیت‌های روزمره و بهبود تعادل بدن وجود دارد. تمرینات طراحی شده، شامل حرکات خاص برای تقویت عضلات ضعیف، افزایش انعطاف‌پذیری و بهبود تنفس است. این روش مخصوصاً برای کودکان و نوجوانانی که در سن رشد هستند کاربرد دارد و به کاهش پیشرفت قوس کمک قابل توجهی می‌کند. مطالعات علمی اثربخشی BSPTS را در بهبود وضعیت بیماران تایید کرده‌اند. در سال ۲۰۲۵، این روش از طریق آموزش‌های آنلاین و فناوری‌های دیجیتال به راحتی قابل دسترس بیماران سراسر جهان شده است، که به افزایش تعامل و پیگیری درمان کمک می‌کند.

۵.۱ روش FITS (Functional Individual Therapy of Scoliosis)

• مبدا: لهستان

• ویژگی‌ها:

  • تمرکز بر حس‌عمقی و کنترل عصبی-عضلانی

  • تمرینات فردی و عملکردی

  • مناسب برای انواع اسکولیوز، مخصوصاً همراه با درد

FITS یک روش لهستانی است که روی درمان عملکردی و اصلاحی اسکولیوز تمرکز دارد. در این رویکرد، به بهبود حس‌عمقی و کنترل عصبی-عضلانی توجه ویژه‌ای می‌شود تا بیماران بهتر بتوانند تعادل و پایداری بدن خود را حفظ کنند. تمرینات FITS شامل ترکیبی از کشش‌های فعال، تقویت عضلات و تمرینات هماهنگی است که به صورت فردی برای هر بیمار طراحی می‌شود. این روش برای انواع مختلف اسکولیوز، به خصوص مواردی که با درد همراه است، کاربرد دارد. مطالعات نشان داده‌اند که FITS می‌تواند به کاهش پیشرفت قوس و کاهش علائم درد کمک کند. استفاده از تجهیزات الکترونیکی برای پایش حرکت بیماران در سال ۲۰۲۵، اثربخشی این روش را افزایش داده است.

۶.۱ روش Dobomed در درمان اسکلیوز

• مبدا: لهستان

• ویژگی‌ها:

  • تمرینات فعال همراه با تنفس دیافراگمی

  • بهبود ظرفیت ریوی

  • مناسب برای اسکولیوز خفیف تا متوسط

روش Dobomed در لهستان توسعه یافته و تمرکز آن روی تمرینات اصلاحی فعال همراه با تنفس دیافراگمی است. این روش با هدف بهبود وضعیت ستون فقرات، افزایش ظرفیت ریه و کاهش انحراف ستون فقرات طراحی شده است. در Dobomed، تنفس صحیح و هماهنگی آن با حرکت‌های اصلاحی ستون فقرات بخش مهمی از درمان است. این روش به‌ویژه برای بیماران با اسکولیوز خفیف تا متوسط مناسب است. شواهد علمی حمایت می‌کنند که Dobomed می‌تواند باعث کاهش پیشرفت قوس و بهبود عملکرد تنفسی شود. در سال ۲۰۲۵، فناوری‌های پوشیدنی به این روش اضافه شده‌اند تا اجرای تمرینات و پیشرفت درمان بهتر کنترل شود.

۷.۱ روش Side Shift برای بهبود اسکولیوز

• مبدا: بریتانیا

• ویژگی‌ها:

  • حرکت فعال تنه در جهت مخالف انحراف

  • افزایش انعطاف‌پذیری ستون فقرات

  • مناسب برای اسکولیوز خفیف تا متوسط

روش Side Shift در بریتانیا ابداع شده و شامل حرکت فعال تنه در جهت مخالف انحراف ستون فقرات است. هدف از این روش اصلاح موقت یا دائمی زاویه قوس با استفاده از حرکت بدن بیمار است. تمرینات Side Shift معمولاً کوتاه‌مدت و روزانه انجام می‌شوند و به بیمار کمک می‌کنند که انعطاف‌پذیری ستون فقرات را افزایش داده و وضعیت بهتری داشته باشد. این روش بیشتر برای اسکولیوزهای خفیف تا متوسط کاربرد دارد و می‌تواند به عنوان مکمل تمرینات PSSE استفاده شود. اثربخشی Side Shift در مطالعات نشان داده شده و در سال ۲۰۲۵ نیز با استفاده از آموزش ویدئویی و اپلیکیشن‌های موبایل تسهیل شده است.

۸.۱ روش Lyon Approach که با ترکیب بریس و تمریان اصلاحی است

• مبدا: فرانسه

• ویژگی‌ها:

  • ترکیب بریس‌درمانی و تمرینات اصلاحی

  • آموزش وضعیت صحیح بدن و ارگونومی

  • هدف کنترل پیشرفت و کاهش درد

روش Lyon در فرانسه توسعه یافته و ترکیبی از بریس درمانی و تمرینات اصلاحی است. این رویکرد علاوه بر تمرکز روی تمرینات فیزیکی، به آموزش وضعیت صحیح بدن در فعالیت‌های روزمره و ارگونومی نیز توجه دارد. هدف اصلی روش Lyon جلوگیری از پیشرفت اسکولیوز و کاهش درد است. بریس‌های اختصاصی این روش به همراه تمرینات طراحی شده باعث بهبود وضعیت ستون فقرات می‌شوند. تحقیقات نشان داده‌اند که Lyon Approach می‌تواند تاثیر مثبتی در کنترل قوس داشته باشد. در سال ۲۰۲۵، ادغام این روش با فناوری‌های مدرن، مانند اسکن سه‌بعدی و پایش پوشیدنی، امکان‌پذیر شده است.

۹.۱ روش FED (Fixation, Elongation, Derotation) برای اصلاح انحراف

• مبدا: اسپانیا

• ویژگی‌ها:

  • استفاده از دستگاه مکانیکی برای تثبیت، کشش و چرخش معکوس

  • ترکیب با تمرینات فعال

  • اصلاح سه‌بعدی قوس اسکولیوز

روش FED که در اسپانیا ابداع شده، شامل استفاده از دستگاه‌های مکانیکی برای تثبیت، کشش و چرخش معکوس ستون فقرات است. این دستگاه به صورت ترکیبی با تمرینات فعال بیمار برای اصلاح قوس اسکولیوز به کار می‌رود. هدف روش FED اصلاح سه‌بعدی انحراف و بهبود عملکرد ستون فقرات است. مطالعات علمی حاکی از این هستند که FED می‌تواند در کاهش زاویه Cobb مؤثر باشد، به خصوص در مواردی که تمرینات تنها کافی نیستند. در سال ۲۰۲۵، این روش با فناوری‌های جدید کنترل دیجیتال و حسگرهای دقیق بهبود یافته است.

۱۰.۱ روش Klapp Method بارسلونا در درمان اسکولیوز

• مبدا: آلمان

• ویژگی‌ها:

  • تمرینات چهاردست‌وپا

  • کشش و تحرک مهره‌ها

  • مناسب اسکولیوز خفیف

Klapp Method یک رویکرد آلمانی است که بر تمرینات چهاردست‌وپا (چهار دست و پا) تأکید دارد. این تمرینات باعث کشش و تحرک مهره‌ها، تقویت عضلات پشت و اصلاح وضعیت ستون فقرات می‌شوند. روش Klapp برای بیماران با اسکولیوز خفیف مناسب است و می‌تواند به عنوان مکمل سایر تمرینات اصلاحی استفاده شود. این روش به افزایش تعادل و کاهش درد کمک می‌کند. در سال ۲۰۲۵، تمرینات Klapp همراه با آموزش‌های دیجیتال برای افزایش دسترسی بیماران ارائه می‌شود.

۱۱.۱ یوگای درمانی برای اسکولیوز

• مبدا: هند (با توسعه در آمریکا)

• ویژگی‌ها:

  • کشش عضلات کوتاه شده

  • تقویت عضلات ضعیف

  • بهبود تعادل و آگاهی بدنی

یوگا با تمرکز بر کشش عضلات کوتاه شده، تقویت عضلات ضعیف و بهبود تعادل بدن، رویکردی مکمل در درمان اسکولیوز است. حرکات یوگا مانند «تریکوآسانا» (pose مثلث) و «کاتچکسانا» (پوز گربه-گاو) به اصلاح انحراف ستون فقرات کمک می‌کنند. یوگا باعث افزایش آگاهی بدنی، کاهش استرس و بهبود تنفس نیز می‌شود که برای بیماران اسکولیوز بسیار مفید است. اگرچه یوگا به تنهایی نمی‌تواند جایگزین تمرینات تخصصی PSSE باشد، اما به عنوان مکمل در کنار روش‌های تخصصی به بهبود وضعیت عمومی بدن کمک می‌کند. در سال ۲۰۲۵، کلاس‌های آنلاین و اپلیکیشن‌های آموزش یوگا برای بیماران اسکولیوز بسیار متداول شده است.

تمرینات ترکیبی

• ترکیب تمرینات کششی، تقویتی و تثبیتی برای عضلات عمقی ستون فقرات

• استفاده از واقعیت مجازی (VR) برای آموزش صحیح حرکت به بیمار

---

۲. بریس‌های هوشمند (Smart Bracing)

بریس درمانی همچنان روش اصلی جلوگیری از پیشرفت اسکولیوز در نوجوانان با قوس متوسط است، اما در ۲۰۲۵ بریس‌های هوشمند و سبک جایگزین مدل‌های قدیمی شده‌اند.

ویژگی‌های بریس‌های جدید:

• سبک‌تر و راحت‌تر برای استفاده طولانی‌مدت

• دارای حسگر فشار برای پایش میزان استفاده

• اتصال به اپلیکیشن موبایل جهت ارسال گزارش به پزشک

• طراحی سه‌بعدی اختصاصی بر اساس اسکن دقیق بدن بیمار

---

۳. فیزیوتراپی پیشرفته (Advanced Physiotherapy)

در کنار تمرینات اصلاحی و بریس، استفاده از تکنولوژی‌های نوین در فیزیوتراپی کمک بزرگی به بیماران کرده است.

تکنیک‌های مورد استفاده:

• درمان دستی تخصصی (Manual Therapy) برای کاهش اسپاسم عضلات و بهبود دامنه حرکتی

• الکتروتراپی هدفمند برای تقویت عضلات ضعیف

• تمرینات عملکردی (Functional Training) برای بهبود تعادل و هماهنگی حرکتی

• هیدروتراپی (آب‌درمانی) برای کاهش فشار روی ستون فقرات و اجرای تمرینات بدون درد

---

۴. جراحی کم‌تهاجمی (Minimally Invasive Surgery)

جراحی برای اسکولیوز معمولاً زمانی توصیه می‌شود که زاویه انحراف بالای ۴۵–۵۰ درجه باشد یا بیمار درد شدید و مشکلات عملکردی داشته باشد.
در سال ۲۰۲۵، تکنیک‌های جراحی پیشرفت چشمگیری کرده‌اند.

ویژگی‌های جراحی‌های جدید:

• برش‌های کوچک‌تر و کاهش آسیب به بافت‌ها

• بهبود سریع‌تر و کاهش مدت بستری

• استفاده از ربات‌های جراح برای دقت بالاتر در قرار دادن پیچ‌ها و میله‌ها

• هدایت جراحی با تصویر سه‌بعدی (3D Navigation) برای اصلاح دقیق‌تر قوس

تکنیک VBT (Vertebral Body Tethering)

• روش نوینی که به جای فیوژن کامل مهره‌ها، از طناب‌های انعطاف‌پذیر برای اصلاح تدریجی ستون فقرات استفاده می‌کند

• به‌ویژه برای نوجوانانی که هنوز در حال رشد هستند مناسب است

---

۵. توانبخشی پس از درمان (Rehabilitation)

صرف‌نظر از روش درمان، توانبخشی بعد از آن برای تثبیت نتیجه ضروری است.

مراحل توانبخشی:

• آموزش وضعیت صحیح بدن در فعالیت‌های روزمره

• تمرینات تنفسی برای افزایش ظرفیت ریه

• برنامه تمرینی خانگی برای حفظ قدرت و انعطاف‌پذیری عضلات

• پایش مداوم با استفاده از اپلیکیشن‌ها و حسگرهای پوشیدنی

---

درمان اسکولیوز در کودکان و نوجوانان

در این گروه سنی، اولویت درمان با روش‌های غیرجراحی است، زیرا استخوان‌ها هنوز در حال رشد هستند و امکان اصلاح بیشتر وجود دارد.

روش‌های پیشنهادی:

• تمرینات اصلاحی تخصصی با رویکرد بازی‌محور (Gamification) برای افزایش انگیزه

• بریس هوشمند با طراحی جذاب برای پذیرش بهتر کودک

• پایش دوره‌ای هر ۳ تا ۶ ماه با اسکن کم‌اشعه

---

درمان اسکولیوز در بزرگسالان

در بزرگسالان، اسکولیوز ممکن است از دوران نوجوانی باقی مانده یا به‌دلیل فرسایش مهره‌ها ایجاد شده باشد.

درمان شامل:

• فیزیوتراپی پیشرفته و تمرینات اصلاحی

• تزریق‌های هدفمند برای کاهش درد در صورت التهاب

• جراحی کم‌تهاجمی در موارد شدید

• اصلاح سبک زندگی شامل ارگونومی در محل کار و فعالیت بدنی منظم

---

ترکیب درمان‌ها در سال ۲۰۲۵

یکی از مهم‌ترین پیشرفت‌های درمان اسکولیوز در سال ۲۰۲۵، رویکرد ترکیبی و شخصی‌سازی شده است. پزشک بر اساس سن، شدت انحراف، علائم و سبک زندگی بیمار، ترکیبی از روش‌ها را انتخاب می‌کند.

مثلاً:

• نوجوان با انحراف متوسط → تمرینات Schroth + اصلاح فیزیولوژی روزمره

• بزرگسال با درد مزمن → فیزیوتراپی + تمرینات Schroth  + اصلاح ارگونومی

• بیمار با انحراف شدید و مشکلات تنفسی → جراحی کم‌تهاجمی + تمرینات Schroth + اصلاح ارگونومی

---

آینده درمان اسکولیوز

پیشرفت‌های تکنولوژی مانند هوش مصنوعی و مدل‌سازی سه‌بعدی باعث شده‌اند که پیش‌بینی پیشرفت بیماری و انتخاب بهترین درمان دقیق‌تر شود.
در آینده نزدیک، استفاده از بریس‌های خودتنظیم‌شونده و تحریک الکتریکی عضلات در خانه می‌تواند نقش مهمی در بهبود نتایج داشته باشد.

---

جمع‌بندی

درمان اسکولیوز در سال ۲۰۲۵ ترکیبی از علم پزشکی، فناوری‌های نوین و رویکرد شخصی‌سازی‌شده است. از تمرینات اصلاحی و بریس‌های هوشمند گرفته تا جراحی‌های کم‌تهاجمی و توانبخشی تخصصی، همه با هدف بهبود کیفیت زندگی بیماران طراحی شده‌اند.
تشخیص به‌موقع و همکاری بیمار با تیم درمانی همچنان مهم‌ترین عوامل موفقیت در کنترل این بیماری هستند.