یکی از انواع مشکلات ستون فقرات گودی کمر یا هایپر لوردوز می باشد. به دنبال آن انحنای مهره های ستون فقرات در ناحیه لومبار بیشتر از حد طبیعی شده و یک حالت c شکل غیر معمول در مهره ها به سمت جلو ایجاد می کند. این حالت تقعر شدیدی در این ناحیه ایجاد می کند. این مشکل می تواند به دلایل زیادی از جمله پشت میز نشینی در ساعت های طولانی و هم چنین ضعف عضلات ناحیه کمر ایجاد شود و برجستگی غیرطبیعی در شکم و باسن فرد ایجاد کند. در طولانی مدت و در صورت عدم درمان درست ممکن است روی دیسک های بین مهره ای در آن ناحیه فشار وارد کند و باعث بیرون زدگی دیسک یا کوتاهی و اسپاسم های عضلانی شود.
عوامل تاثیرگذار در گودی کمر
عوامل بسیار زیادی معمولا می تواند باعث ایجاد گودی کمر شود از جمله :
- عادت های اشتباه روزمره
- چاقی و اضافه وزن(تجمع بافت چربی در ناحیه شکم فشار را بر روی مهره های این ناحیه بیشتر کرده )
- ورزش نکردن و ضعف عضلات این ناحیه
- حرکات ورزشی نادرست
- ثانویه به دلیل مشکلات دیگر از جمله قوز پشتی ایجاد شود
- کوتاهی عضلات پشت لگن و پا (عضلات همسترینگ)
- بارداری
- درمان
معمولا درمان این مشکل به عوامل زیادی از جمله شدت ان و سن فرد و عامل ایجادکننده آن بستگی دارد .
هم چنین این مشکل در خانم ها به ممکن است به دلیل استفاده از کفش های نامناسب یا پاشنه بلند در طول زمان ایجاد شود.درمان این مشکل می تواند تمرین درمانی ( حرکات اصلاحی ) مناسب یا اصلاح اصول ارگونومی محیط کار یا تحصیل یا استفاده از بریس های طبی یا در موارد شدید. امکان درمان با روش های غیر جراحی نباشد جراحی توصیه می شود.
در درمان گودی کمر در صورت وجود مشکلات همراه درمان های مکمل دیگری تجویز می شود به طور مثال در صورت وجود دیسک های بین مهره ای و وجود درد درمان های دارویی و فیزیوتراپی نیز می تواند تجویز شود یا در صورت چاقی و اضافه وزن برنامه ی مناسب تغذیه نیز ارائه شود.
گودی کمر در بارداری
این مشکل در خانم های باردار به علت تغییرات طبیعی بدن در این دوران معمولا ایجاد می شود. می توان با برنامه ی ورزشی مناسب قبل بارداری و حین بارداری یا استفاده از شکم بند های طبی مخصوص دوران بارداری کنترل شود.
تشخیص گودی کمر
با توجه به بدن وجود قوس های طبیعی (قوس های فیزیولوژیک )در بدن در اندازه درست ضروری است و نبود این قوس ها خود یکی از مشکلات ستون فقرات (flat back ) به حساب می اید.
تشخیص تشدید میزان گودی کمر در ابتدا می تواند با مشاهده ی بالینی توسط پزشک یا درمانگر انجام شود . در مواردی در صورت شدید بودن این مشکل از عکس براداری با اشعه ایکس(عکس رادیولوژی ستون فقرات ) استفاده می شود.
تمرین درمانی مناسب برای گودی کمر
تمرینات مناسب برای اصلاح گودی کمر باید با توجه به معاینه ی دقیق و شدت مشکل هر فرد اموزش داده شود ولی یکسری تمرینات ساده در ادامه به صورت کلی قرار داده شده است .
تمرین اول
طاقباز خوابیده زانوها خم و کف پا روی زمین قرار بگیرد . به ارامی شروع کمید مهره های انتهایی کمر را (قسمت گودی کمر ) را به زمین فشار دهید .فشار را 10 ثانیه نگه دارید سپس 3 ثامیه استراحت دهید و مجدد 10 بار این حرکت را تکرار کنید .
تمرین دوم
طاقباز خوابیده با کمک دست ها یک پا را داخل شکم خم کنید و پای دیگر کاملا صاف روی زمین قرار گیرد 10 ثانیه نگه دارید و 3 ثانیه استراحت و مجدد این حرکت را 10 مرتبه برای هر دو پا تکرار کنید .
تمرین سوم
طاقباز خوابیده هم زمان با کمک دست ها دو پا را محکم داخل شکم خم کنید و 10 ثانیه نگه دارید و 3 ثانیه استراحت و مجدد حرکت را 10 مرتبه تکرار کنید.
بریس برای گودی کمر (هایپر لوردوز)
در صورت تشدید این مشکل معمولا برای افراد درکنار تمرین درمانی مناسب استفاده از بریس های طبی تجویز می شود که هر بریس با توجه به بدن هر فرد قالب گبرب و ساخته می شود.
ارگونومی مناسب هایپرلوردوز
معمولا حالت های قرارگیری ایستادن ،نشستن ،خوابیدن در طول روزمره تاثیر به سزایی در عدم تشدید این مشکل دارد .
۱. بهترین حالت خوابیدن:
خوابیدن روی کمر ( حالت طاقباز )در صورتی که زانوها در حالت خم دهید. یک بالشت زیر زانوها قرار داده و یا به پهلوها بخوابید. حالت روی شکم خوابیدن (حالت دمر )این مشکل را تشدید می کند.
۲. نحوه ی درست ایستادن:
لگن و باسن خود را در حالت صاف و عقب قرار دهید و عضلات شکم را کمی در حالت انقباض قرار دهید.
۳. حالت درست نشستن:
تنه را کاملا از پشت از ناحیه لگن به تکیه گاه چسبیده قرار دهید. قوس قسمت گودی توسط تکیه گاه پر شود که در صورت مناسب نبودن صندلی از تشک های کوچک برای پر کردن گودی کمر استفاده کنید.